Chiều muộn, thị trấn nhỏ chìm dần trong sắc vàng cam của hoàng hôn. Nắng hắt qua khung cửa sổ, vẽ lên sàn gỗ những vệt sáng loang lổ. Hương ngồi lặng lẽ trên chiếc ghế bành cũ kỹ, tay mân mê tách trà đã nguội lạnh, mắt nhìn ra khu vườn nhỏ, nơi những bông dã quỳ đang rực rỡ khoe sắc vàng tươi tắn, như cố níu kéo chút ấm áp cuối ngày. Mười lăm năm… một quãng thời gian tưởng chừng như vô tận, nhưng lại trôi qua nhanh như một cái chớp mắt. Mười lăm năm, Hương một mình gồng gánh nuôi con, vừa làm mẹ, vừa làm cha, những vất vả, lo toan hằn in lên đôi mắt, in cả vào những nếp nhăn nơi khóe miệng, một nỗi đau tưởng như đã ngủ yên, lại bất chợt cựa mình, nhức nhối.

Ở cái thị trấn nhỏ bé, cổ kính này, nơi những con đường lát đá quanh co, những mái nhà ngói đỏ rêu phong và những câu chuyện về “tình làng nghĩa xóm” được truyền từ đời này sang đời khác, việc một người phụ nữ bỏ chồng, tự mình nuôi con, vẫn là một điều gì đó “khác người”, “lệch chuẩn”. Người ta xì xào, bàn tán, nhìn Hương bằng ánh mắt vừa tò mò, vừa ái ngại, lại vừa có chút gì đó khinh khi. Họ bảo, chồng Hương, Hải, có tội tình gì đâu. Anh ta không cờ bạc, không trai gái, vẫn đi làm, vẫn mang tiền về nuôi vợ con. Ừ, thì anh ta có chút “tửu lượng cao”, nhưng đàn ông mấy ai không thế?

“Con dại cái mang, cái thân làm mẹ như tao chỉ biết khóc thôi, Hương ơi! Mày xem cái Ly hàng xóm, chồng nó nát rượu như hũ chìm, cờ bạc, lô đề, đánh vợ như cơm bữa, mà nó vẫn cắn răng chịu đựng, đẻ sòn sòn ba đứa con. Hay như cái cái Vân, chị họ mày, chồng nó vừa gái gú, vừa vô công rồi nghề, nợ nần chồng chất, mà nó còn vì con, không dám ly hôn. Mày có phúc mà không biết hưởng, Hương ạ!” – Mẹ Hương, trong những lần lên thăm, vẫn không ngừng than vãn, trách móc, giọng đầy ai oán, xót xa.

Những lời nói đó, như muối xát vào vết thương lòng của Hương. Hương chỉ biết cúi đầu, im lặng, nuốt nước mắt vào trong. Hương biết, có nói gì đi nữa, cũng không thể thay đổi được suy nghĩ của mẹ, của những người xung quanh. Khoảng cách thế hệ, khoảng cách về nhận thức, nó quá lớn, quá sâu, để có thể lấp đầy bằng vài lời giải thích sáo rỗng.

Hương, không giống mẹ, không giống Ly, không giống Vân. Hương không chấp nhận một cuộc sống hôn nhân “cho có”, một cuộc sống hôn nhân mà ở đó, người phụ nữ chỉ biết cam chịu, hy sinh và đánh mất chính mình. Với Hương, hạnh phúc không phải là một mâm cơm đầy đủ, một ngôi nhà cao cửa rộng, một người chồng “đủ tiêu chuẩn” theo quan niệm của xã hội. Hạnh phúc, với Hương, là sự đồng điệu trong tâm hồn, là sự sẻ chia, thấu hiểu, tôn trọng lẫn nhau giữa hai con người. Hạnh phúc, với Hương, là những buổi tối cùng nhau đọc sách, cùng nhau nghe nhạc, cùng nhau ngắm sao trời, cùng nhau trò chuyện về những ước mơ, những hoài bão, dù lớn lao hay nhỏ bé.

…Từ nhỏ, Hương đã là một đứa trẻ khác biệt. Sinh ra và lớn lên ở vùng quê nghèo, nơi những cánh đồng lúa trải dài tít tắp, những con đường đất đỏ bụi mù và những nếp nhà tranh vách đất đơn sơ, nhưng Hương lại mang trong mình một trái tim lãng mạn, một tâm hồn nhạy cảm và một niềm đam mê mãnh liệt với văn chương. Hương đọc ngấu nghiến mọi thứ, từ những cuốn truyện cổ tích mẹ thường kể trước giờ đi ngủ, đến những tiểu thuyết kinh điển của văn học Việt Nam và thế giới mà Hương may mắn mượn được từ thư viện trường. Thế giới trong trang sách mở ra trước mắt Hương một chân trời mới, rộng lớn, đầy màu sắc, và vô cùng hấp dẫn. Hương mơ ước trở thành một nhà văn, được viết nên những câu chuyện, những vần thơ lay động lòng người, được sống một cuộc đời tự do, phóng khoáng và đầy ý nghĩa.

Nhưng rồi, hiện thực nghiệt ngã đã kéo Hương trở lại mặt đất. Gia đình Hương không có đủ điều kiện để cho Hương học lên cao. Sau khi tốt nghiệp cấp ba, Hương đành gác lại ước mơ đại học, trở thành một cô thợ may ở thị trấn. Công việc may vá tuy vất vả, nhưng nó giúp Hương kiếm sống và quan trọng hơn, nó cho phép Hương tiếp tục nuôi dưỡng niềm đam mê văn chương của mình. Hương dành dụm từng đồng tiền lương ít ỏi để mua sách. Hương viết trong những đêm khuya, khi cả thị trấn đã chìm vào giấc ngủ, khi chỉ còn mình Hương với những con chữ, với những cảm xúc, những suy tư về cuộc đời.

Và rồi, Hương gặp Hải. Anh là một thầy giáo dạy văn, mới chuyển về trường cấp hai của thị trấn. Anh hiền lành, ít nói, có phần nhút nhát, nhưng lại có một đôi mắt biết cười và một tâm hồn sâu sắc, tinh tế. Cả hai gặp nhau trong một buổi giao lưu văn nghệ của trường, khi Hương, với tư cách là một cựu học sinh, được mời lên đọc một bài thơ do mình sáng tác. Hải đã đến bắt chuyện với Hương, khen bài thơ của Hương và nói rằng anh rất thích cách Hương sử dụng ngôn từ, cách Hương thể hiện cảm xúc.

Họ bắt đầu trò chuyện, chia sẻ với nhau về những cuốn sách, những bộ phim, những bài hát mà cả hai cùng yêu thích. Dần dần, Hương và Hải nhận ra, giữa hai con người tưởng chừng như xa lạ, lại có quá nhiều điểm chung, quá nhiều sự đồng điệu.

Tình yêu đến một cách tự nhiên, nhẹ nhàng, như một cơn gió mùa xuân, mang theo hương thơm của hoa cỏ, của đất trời. Hương tin rằng, mình đã tìm thấy “một nửa” của đời mình, người đàn ông sẽ cùng Hương đi qua những tháng ngày bình yên, hạnh phúc, người sẽ luôn ở bên cạnh Hương, ủng hộ Hương và yêu thương Hương vô điều kiện.

…Nhưng sau khi kết hôn, Hải quyết định bỏ nghề giáo, một quyết định khiến Hương vô cùng bất ngờ và hụt hẫng. Anh theo bạn bè hùn vốn mở công ty kinh doanh vật liệu xây dựng, một lĩnh vực hoàn toàn xa lạ với anh và cũng không phải là điều mà Hương mong muốn.

Hương không thích công việc mới của Hải. Hương lo sợ những bon chen, toan tính, những cám dỗ của thương trường sẽ làm thay đổi con người anh, sẽ khiến anh đánh mất đi những phẩm chất tốt đẹp mà Hương đã từng yêu. Nhưng Hải bảo, anh muốn mang đến cho Hương và con một cuộc sống đầy đủ, sung túc hơn. Anh muốn chứng minh cho Hương thấy, anh có thể làm được nhiều hơn là chỉ đứng trên bục giảng, đọc những bài văn, những vần thơ.

Và rồi, những buổi nhậu nhẹt, những cuộc gặp gỡ đối tác, những chuyến công tác xa nhà bắt đầu xuất hiện trong cuộc sống của Hải, với tần suất ngày càng dày đặc. Anh về nhà muộn hơn, người nồng nặc mùi rượu, mùi thuốc lá, và cả mùi… nước hoa của những người đàn bà khác. Bữa cơm gia đình, vốn là khoảng thời gian ấm cúng, thiêng liêng nhất trong ngày, giờ đây thường xuyên thiếu vắng Hải. Hương và con gái nhỏ, bé Linh, lủi thủi ăn cơm, trong căn nhà rộng lớn, nhưng lại trống trải đến lạnh lẽo. Hương chờ đợi Hải, nhưng anh không về. Hương gọi điện, nhưng anh không nghe máy. Hương nhắn tin, nhưng anh không trả lời.

Những đêm dài đằng đẵng, Hương nằm thao thức, trằn trọc, không sao ngủ được. Nước mắt Hương rơi lã chã, thấm ướt gối. Hương tự hỏi, mình đã làm gì sai? Tình yêu của Hương đã đi đâu mất rồi? Người đàn ông mà Hương từng yêu, từng tin tưởng, giờ đây đã ở đâu?

Rồi những vết son môi đỏ chót trên cổ áo, trên vai áo của Hải, những tin nhắn tình tứ từ những số điện thoại lạ, những cuộc gọi bí mật vào lúc nửa đêm… Tất cả như những bằng chứng không thể chối cãi, tố cáo sự phản bội của anh.

Nhưng, điều khiến Hương đau đớn nhất, không phải là những vết son, những mùi nước hoa, hay những tin nhắn kia, mà là sự thay đổi trong con người Hải. Anh trở nên lạnh lùng, xa cách, cáu kỉnh và thường xuyên nổi nóng với Hương, với con gái, vì những lý do không đâu. Anh không còn quan tâm đến Hương, không còn hỏi han Hương về công việc, về sở thích, về những cảm xúc của Hương. Anh không còn đọc thơ cho Hương nghe, không còn cùng Hương ngắm sao trời, không còn nắm tay Hương đi dạo trên những con đường quê.

Hương nhận ra, người đàn ông mà Hương từng yêu, đã không còn nữa. Anh đã bị cuốn vào vòng xoáy của tiền bạc, của danh vọng, của những mối quan hệ phức tạp, và đánh mất chính mình.

Và rồi, giọt nước tràn ly. Cái tát của Hải, trong một buổi chiều định mệnh, đã chính thức đặt dấu chấm hết cho tất cả.

Hôm đó, bé Linh, con gái Hương, bị sốt cao. Hương hốt hoảng, lo lắng, gọi điện cho Hải, nhưng anh không nghe máy. Hương gọi đi gọi lại, hàng chục cuộc gọi, nhưng vẫn chỉ là những tiếng tút tút dài vô vọng. Cuối cùng, Hải tắt máy.

Hương một mình đưa con vào bệnh viện, trong cơn mưa tầm tã. Bé Linh khóc thét, người nóng ran, hơi thở gấp gáp. Hương ôm con vào lòng, cố gắng dỗ dành, nhưng nước mắt cứ tuôn rơi. Hương sợ hãi, Hương hoang mang, Hương cảm thấy mình thật cô đơn, bất lực. Sau khi bác sĩ khám, tiêm thuốc, bé Linh hạ sốt và ngủ thiếp đi. Hương ngồi bên giường bệnh, nhìn con gái bé bỏng, khuôn mặt xanh xao, đôi môi khô nứt, mà lòng quặn thắt.

Mãi đến sáng hôm sau, Hải mới xuất hiện, với vẻ mặt mệt mỏi, uể oải và có phần cáu kỉnh. Anh ta không hỏi han gì về tình hình sức khỏe của con, mà chỉ trách móc Hương chuyện bé xé ra to, làm ầm ĩ lên, suýt nữa khiến anh ta lỡ mất một hợp đồng làm ăn quan trọng.

Hương không thể chịu đựng được nữa. Hương bật khóc, nức nở. Hương trách móc Hải vô tâm, vô trách nhiệm, không quan tâm đến vợ con. Hương nói với anh ta tất cả những gì mà Hương đã kìm nén trong lòng bấy lâu nay.

Và rồi, một cái tát như trời giáng, giáng thẳng vào mặt Hương. “Đồ đàn bà không biết điều! Cô im ngay!” – Hải quát lên, giọng đầy giận dữ, đôi mắt đỏ ngầu.

Cái tát đó, như một cú sét đánh ngang tai, khiến Hương choáng váng. Hương không đau, mà chỉ cảm thấy một sự trống rỗng, một sự tuyệt vọng đến tột cùng. Trong khoảnh khắc đó, Hương biết, mọi thứ đã kết thúc. Tình yêu, niềm tin, hy vọng, tất cả đã tan vỡ, không thể cứu vãn.

Hương quyết định ly hôn. Ban đầu, Hải và gia đình hai bên nghĩ rằng Hương chỉ giận dỗi, làm quá, muốn “dọa” chồng. Họ khuyên nhủ, van xin, thậm chí dọa nạt Hương. Nhưng Hương kiên quyết. Hương đã quá mệt mỏi, quá đau khổ rồi. Hương không muốn tiếp tục sống trong một cuộc hôn nhân không có tình yêu, không có sự tôn trọng, không có hạnh phúc.

Hương nộp đơn ra tòa, bất chấp sự phản đối, can ngăn của mọi người. Sau nhiều lần hòa giải không thành, tòa án chấp thuận cho vợ chồng Hương ly hôn. Hương ra đi, tay trắng, chỉ mang theo con gái và một phần nhỏ tài sản, đủ để Hương bắt đầu lại cuộc sống mới, ở một nơi xa lạ.

…Hương chuyển đến một thành phố khác, thuê một căn hộ nhỏ và quay trở lại với nghề may, mở một tiệm may nhỏ ở góc phố. Cuộc sống của hai mẹ con Hương không còn giàu có, sung túc như trước, nhưng bình yên và thanh thản hơn rất nhiều. Hương có nhiều thời gian hơn để chăm sóc con gái, để đọc sách, để viết lách, để sống với những đam mê mà Hương đã từng phải gác lại vì cuộc sống mưu sinh, vì những lo toan, bộn bề của cuộc sống gia đình.

Bé Linh, con gái Hương, ngày càng lớn, ngày càng xinh đẹp và ngoan ngoãn. Con bé là nguồn động viên, là niềm an ủi lớn nhất của Hương. Nhìn con lớn lên từng ngày, Hương cảm thấy mình đã có một quyết định đúng đắn, dù cho quyết định đó đã khiến Hương phải trả giá bằng cả tuổi thanh xuân, bằng cả hạnh phúc của mình.

Ở thành phố mới, Hương quen biết thêm nhiều người bạn mới, những người phụ nữ có cùng hoàn cảnh, cùng cảnh ngộ. Hương cũng bắt đầu viết trở lại. Hương viết về những trải nghiệm của bản thân, về những người phụ nữ mà Hương đã gặp, về những mảnh đời bất hạnh, về những số phận éo le. Hương viết để giải tỏa nỗi lòng, để tìm lại sự cân bằng trong cuộc sống và để hy vọng, những trang viết của mình có thể chạm đến trái tim của người đọc, mang đến cho họ một chút đồng cảm, một chút sẻ chia.

…Chiều nay, Hương lại ngồi bên khung cửa sổ, ngắm nhìn những bông hoa dã quỳ đang rực rỡ khoe sắc. Gió thổi nhẹ, mang theo hương thơm dịu dàng của đất trời, của cỏ cây, của hoa lá. Hương mỉm cười, lòng bình yên đến lạ. Cuộc đời, dù có những lúc thăng trầm, bão giông, vẫn luôn ẩn chứa những điều kỳ diệu, những bất ngờ và những mùa hoa nở muộn, nhưng lại mang một vẻ đẹp thật đặc biệt, thật đáng trân trọng.

Nguyễn Anh Trung