Cuộc đời thường được ví như một sân khấu rộng lớn. Nhưng nếu chỉ dừng lại ở đó thì chưa đủ. Bởi lẽ, khác với sân khấu thực, cuộc đời không có kịch bản định sẵn, không có đạo diễn điều khiển và trên hết, khán giả cũng chính là bản thân ta. Thế nhưng, thời đại số đã tạo ra một sân khấu khác, lấp lánh và hào nhoáng hơn, được dựng nên từ những tấm phông bạt ảo diệu mang tên “mạng xã hội”. Trên sân khấu ấy, ta dễ dàng khoác lên mình chiếc mặt nạ hoàn hảo, diễn những vai diễn xuất thần trong một thế giới được tô vẽ bởi filter và caption. Đó chính là “sống ảo” – một vở kịch đời thường, nơi ranh giới giữa thực và ảo mong manh đến nao lòng.

Tấm phông bạt đầu tiên, quyến rũ và đầy mê hoặc trong thế giới ảo, chính là lớp filter mịn màng – thứ phép màu kỹ thuật số có thể biến hóa nhan sắc chỉ trong nháy mắt. Nó giống như một cây cọ thần kỳ, khéo léo xóa mờ những vết tích thời gian, những khiếm khuyết tự nhiên mà ta hằng ngày vẫn loay hoay che giấu. Nếp nhăn mờ nhạt trên khóe mắt, những vết thâm quầng do thức khuya, làn da không đều màu, tất cả đều tan biến dưới sức mạnh của công nghệ. Chỉ cần một cú chạm nhẹ trên màn hình, ta bỗng chốc sở hữu làn da trắng không tì vết, đôi mắt to tròn long lanh, sống mũi cao thẳng tắp, gương mặt V-line thon gọn chuẩn mực. Chiếc gương ảo phản chiếu một hình ảnh hoàn hảo, lung linh, một phiên bản lý tưởng hóa của chính mình, khiến ta ngắm nhìn mãi không thôi.

Ta thấy mình đẹp hơn, tự tin hơn, và bắt đầu tin vào ảo ảnh ấy, tin rằng mình thực sự sở hữu vẻ đẹp hoàn mỹ như thế. Ta đăng tải bức ảnh lên mạng xã hội, chờ đợi những lời khen ngợi, những lượt like và comment, để khẳng định giá trị bản thân, để cảm thấy mình được yêu thích, được ngưỡng mộ. Nhưng, liệu đó có phải là ta, con người thật của ta, với những dấu vết của thời gian, với những nét riêng biệt không hoàn hảo nhưng chân thật? Hay chỉ là một sản phẩm được chỉnh sửa, được nâng cấp, một phiên bản được “lắp ráp” từ những tiêu chuẩn nhan sắc đại trà, một hình ảnh trống rỗng đằng sau lớp vỏ bọc hào nhoáng? Sự thật là, ta đang dần đánh mất chính mình, đánh mất vẻ đẹp tự nhiên, độc đáo của bản thân, để chạy theo một ảo ảnh, một hình mẫu được định hình bởi xã hội, bởi những tiêu chuẩn nhan sắc phiến diện trên mạng xã hội. Và rồi, khi lớp filter mờ ảo tan biến, khi ta đối diện với gương mặt thật của mình, liệu ta có còn cảm thấy tự tin, yêu thương bản thân, hay chỉ còn lại sự thất vọng, tự ti và nỗi sợ hãi đối diện với thực tại? Câu hỏi ấy, vẫn còn đó, day dứt và ám ảnh, như một lời nhắc nhở về giá trị của sự chân thật, của việc chấp nhận và yêu thương bản thân mình, dù không hoàn hảo.

Phông bạt thứ hai, tinh vi và đầy nghệ thuật hơn cả lớp filter mịn màng, chính là những caption trau chuốt, những câu chuyện được tô vẽ, những status “so deep” đầy triết lý mà ta tỉ mỉ dàn dựng. Đó là nơi ta trở thành những nhà biên kịch tài ba cho chính cuộc đời mình, lựa chọn những khoảnh khắc đẹp nhất, hạnh phúc nhất, thành công nhất để trưng bày trước thế giới. Ta chia sẻ những chuyến du lịch xa hoa, những món quà đắt tiền, những bữa tiệc sang trọng, những thành tựu đáng ngưỡng mộ, như thể cuộc sống của ta là một chuỗi ngày hoàn hảo không tì vết, một bức tranh rực rỡ sắc màu không chút vẩn đục. Ta viết về những suy tư sâu sắc, những triết lý nhân sinh, những bài học cuộc sống, như thể ta là một bậc hiền triết thấu hiểu lẽ đời. Ta cẩn thận lựa chọn từng câu chữ, trau chuốt từng dấu chấm phẩy, để tạo nên một hình ảnh hoàn mỹ, một “phiên bản lý tưởng” của chính mình, một con người thành đạt, thú vị, sâu sắc, một con người mà ngay cả chính ta cũng khao khát trở thành.

Nhưng, ẩn sâu đằng sau những dòng chữ bóng bẩy, những câu chuyện được “dàn dựng” công phu ấy, là một khoảng trống mênh mông, một sự trống rỗng khó gọi tên. Có bao nhiêu phần trăm trong số những điều ta chia sẻ là sự thật, là cảm xúc chân thành, là trải nghiệm đích thực? Và có bao nhiêu phần trăm là sự tô vẽ, là phóng đại, là che giấu? Đằng sau nụ cười rạng rỡ trong bức ảnh, có thể là những giọt nước mắt lặng lẽ rơi. Đằng sau những câu chuyện thành công, có thể là những đêm dài trăn trở, những nỗ lực không ngừng nghỉ, những lần vấp ngã đau đớn. Đằng sau những status “so deep” đầy triết lý, có thể là nỗi cô đơn, sự hoang mang, những lo lắng, bất an mà ta cố gắng giấu kín, ngay cả với chính mình.

Ta xây dựng một bức tường thành kiên cố bằng những lời nói hoa mỹ, những hình ảnh lung linh, để che đậy con người thật của mình, để bảo vệ mình khỏi những ánh mắt soi mói, những lời phán xét của thế giới bên ngoài. Nhưng bức tường thành ấy, đồng thời cũng giam cầm ta trong chính thế giới ảo do ta tạo ra, ngăn cách ta với những người xung quanh, với những cảm xúc chân thật. Ta sợ hãi khi phải đối diện với con người thật của mình, với những khuyết điểm, những yếu đuối, những tổn thương. Ta sợ hãi khi phải đối diện với thực tại, với những khó khăn, thử thách của cuộc sống. Và rồi, ta cứ mãi chìm đắm trong thế giới ảo, trong những lời khen ngợi sáo rỗng, trong những ảo ảnh hạnh phúc do chính mình tạo ra, mà quên mất đi giá trị của sự chân thật, của việc sống thật với chính mình.

Sân khấu ảo ấy, luôn rộn ràng tiếng vỗ tay, những lời khen ngợi, những biểu tượng cảm xúc. Ta say sưa trong những cơn mưa like, comment, cảm thấy mình được chú ý, được yêu thương, được công nhận. Ta tìm kiếm sự thỏa mãn trong những con số ảo, trong những mối quan hệ ảo, trong cái vỏ bọc hoàn hảo mà ta tự tạo ra. Nhưng rồi, khi màn đêm buông xuống, khi ánh đèn sân khấu tắt đi, khi màn hình điện thoại tối đen, ta lại trở về với chính mình, với căn phòng trống trải, với nỗi cô đơn gặm nhấm tâm hồn. Bởi vì, tất cả chỉ là phông bạt, tất cả chỉ là ảo ảnh, một giấc mộng đẹp rồi cũng sẽ tan biến.

Sống ảo, dần dà, ăn sâu vào tiềm thức, trở thành một thói quen, một lối sống. Ta quên mất cách sống thật, quên mất cách cảm nhận những điều chân thực xung quanh. Ta mải mê với thế giới ảo, mà bỏ quên những người thân yêu bên cạnh. Bữa cơm gia đình trở nên vội vã, những cuộc trò chuyện trở nên hời hợt, bởi vì ta bận “bắt trend”, bận “sống ảo”, bận chăm chút cho “nhân vật” của mình trên mạng xã hội. Ta đánh mất khả năng kết nối thật sự, khả năng cảm nhận vẻ đẹp của cuộc sống đích thực, thay vào đó là sự lệ thuộc vào những phản ứng ảo, những giá trị ảo.

Và rồi, một ngày nào đó, khi đối diện với những biến cố của cuộc đời, khi mất đi một người thân yêu, khi vấp ngã trên đường đời, khi đối mặt với những khó khăn thực sự, ta mới chợt nhận ra, những lượt like, comment, những lời khen sáo rỗng trên mạng xã hội không thể nào xoa dịu nỗi đau, không thể nào giúp ta đứng dậy. Chỉ có tình yêu thương chân thành, sự sẻ chia thật lòng từ gia đình, bạn bè, từ những mối quan hệ thực sự mới là liều thuốc quý giá nhất, là điểm tựa vững chắc giúp ta vượt qua sóng gió cuộc đời.

Hãy dũng cảm gỡ bỏ những tấm phông bạt ảo diệu, hãy bước ra khỏi sân khấu lung linh, hãy can đảm đối diện với chính mình, với con người thật của mình, với những khuyết điểm, những tổn thương. Hãy sống thật với cảm xúc của mình, hãy trân trọng những khoảnh khắc quý giá của cuộc đời, hãy yêu thương những người xung quanh. Bởi vì, cuộc sống là ở đây, ở hiện tại, ở những điều giản dị, chân thành, chứ không phải trong thế giới ảo, phù phiếm và vô thường. Hạnh phúc đích thực không nằm ở những con số ảo, mà nằm ở sự bình yên trong tâm hồn, ở tình yêu thương và sự kết nối thật sự giữa người với người.

Nguyễn Anh Trung